Simkeşhane

Simkeşhane, fetihten sonraki dönemde şehre yapılan ilk eserlerden biridir. Bu yapı, antik dönemde I. Theodosius’a ait üç gözlü bir zafer takının yer aldığı Tauris Forumu’nun olduğu alana inşa edilmiştir. Fetihten sonra bu alanda harabe haline gelmiş bir durumda olan alana Sekbanbaşısı Yakup Ağa tarafından bir camii yaptırılmıştır. Ayrıca bu caminin yanına (1470-1475 yılları arasında) sikke basılan bir darphane eklenmiştir. Bu darphane, fetihten sonraki ilk altın sikkelerin kesildiği yer olarak tarihe geçmiştir.

1645, 1660 ve 1683 yıllarındaki yangınlar ile depremler sonucu bina büyük hasar görmüş ve IV. Mehmet’in eşi Rabia Gülnüş Sultan tarafından 1707 yılında başmimar Mehmet Ağa’ya onartılmış ve adı Simkeşhane-i Amire olarak değiştirilmiştir. Bu onarım sırasında üst kısmı değiştirilmiş, bir sebil, çeşme, sıbyan mektebi ve mescit eklenerek binanın 18. yüzyıl görünümü elde edilmiştir. Ancak darphane, 1726’da Topkapı Sarayı kompleksi içindeki yeni binaya taşınarak para basma işlemi Simkeşhane’den çıkarılmıştır.

1826’daki bir yangın sonrasında tekrar zarar gören bina, 1867’de restore edilmiştir. 1913 yılına gelindiğinde ise bina harap olmuş durumda olup neredeyse terk edilmiştir, ancak 1926 yılına kadar belirli bölümleri kullanılmıştır. 1957-58’deki İstanbul’un imar çalışmaları sırasında Beyazıt’tan Aksaray’a giden yol genişletilirken bina ön cephesinin bir bölümü kesilmiş ve orijinal görünümü kaybolmuştur.

Restorasyon sırasında Tauris Forumu’na ait kalıntılar açık hava müzesi şeklinde düzenlenmiş, ayrıca yapının ön kanadının yer aldığı bölüme bir pasaj eklenerek bina restore edilmiştir. Simkeşhane’nin cephesi, İstanbul hanlarının tipik dış örgü yapısı olan tuğla hatıllı taş kullanılarak yapılmıştır. Taş ve tuğla örgüsü, çeşitli bölgelerde pencere kemerlerinde, revaklarda ve örtü sistemlerinde kullanılmıştır.