Hacı Beşir Ağa Külliyesi, İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan ve 18. yüzyılda inşa edilmiş bir külliyedir. Külliye, cami, kütüphane, medrese, tekke, sebil, dükkânlar, iki adet çeşme ve iki katlı bir bölümden oluşmaktadır.
Külliyenin banisi, III. Ahmet ve I. Mahmud dönemlerinde hizmet etmiş olan Darüssaade ağası Hacı Beşir Ağa’dır. Külliye, 1744-1745 yılları arasında inşa edilmiştir. Caminin giriş kapısındaki kitabeden II. Mahmut döneminde (1826-1839) büyük bir onarım geçirdiği anlaşılmaktadır. Cumhuriyet döneminde ise zaman zaman onarımlar görmüştür.
Külliye, eğimli bir arazi üzerinde bulunmaktadır. Cami, hünkâr mahfili ve kütüphane birlikte tasarlanmıştır. Hükümet Konağı Sokağı’ndan caminin avlusuna girilir. Bu avludan medreseye geçilmektedir. Tekke binası ise bu grubun batısında, ayrı bir yapı olarak yer alır. Kuzeydoğu ve güneydoğu cephelerinde caminin alt kotunda dükkânlar bulunmaktadır. Sebil de bu kotta Alay Köşkü Caddesi ile Hükümet Konağı Sokak’ın kesiştiği köşededir. Külliyedeki iki çeşme de kuzeydoğu cephesindedir.
Külliyenin güneyinde yer alan cami, iç mekânı kare planlı olup üzeri kubbe ile örtülüdür. Son cemaat bölümü çift revaklıdır. Cami harimine girişteki kapının üzerinde talik bir kitabe bulunmaktadır. Son cemaat bölümünün avlu tarafındaki ilk revağı aynalı tonozla örtülü üç birimden oluşmaktadır. Minare son cemaat yerinin batısında, medrese girişinin yanında bulunmaktadır. Kesme taştan yapılmış olan minare kare planlı bir kaide üzerinde oturmaktadır.
Külliye, İstanbul’un önemli tarihi ve kültürel miraslarından biridir. Külliyenin mimarisi, 18. yüzyıl Osmanlı mimarisinin önemli bir örneğini temsil etmektedir. Külliye, aynı zamanda, Osmanlı döneminin eğitim ve kültür hayatına önemli katkılarda bulunmuş bir yapı topluluğudur.
Hacı Beşir Ağa Külliyesi Fotoğrafları
