At Meydanı (Hipodrom)

Osmanlı döneminde Atmeydanı olarak adlandırılan bu alan Roma İmparatorluğu döneminde araba yarış alanı olarak kullanılmaktaydı.

Roma İmparatoru Septimus Severus’un 196’dan sonra yapımını başlattığı ve 1. Constantinus döneminde (324-337) bittiği kabul edilen Hipodrom, Konstantinopolis’in sosyal ve törensel yaşamının en önemli odaklarından ve halkın günlük yaşamında en görkemli kent mekânlarından ve anıtlarından biriydi.

Ortalama 100.000 kişi alabilecek kadar büyük olan bu araba yarışı alanı, Roma’daki Circus Maximus örnek alınarak yapılmıştır.

Hipodrom’da yarışlardan başka vahşi hayvan gösterileri, danslar, av sahneleri, cambazlık gösterileri de yapılmıştır.  Hipodrom 12. yy’ın sonuna kadar kullanılmış, 1261’den sonra imparator sarayı Blahernai’ye taşındıktan sonra, burada araba yarışları yapılmamış, sadece  şövalyeler arasında mızrak dövüşleri ve bazen at yarışları yapılmıştır.

Günümüzde Sultanahmet Meydanı olarak adlandırılan bu açık alan, çevresindeki yapılaşma dolayısıyla Roma dönemindeki büyüklüğünü yitirmiştir. Alanın bugünkü zemin seviyesi de yapıldığı döneme göre yaklaşık 5 m daha yukarıdadır.

Hipodrom’un ortasında günümüze kadar gelmiş olan;  Dikilitaş, Burmalı Sütun ve Örme sütun bulunmaktadır. Hipodrom’ un duvarları da çok sayıda anıt, heykel, büst ve resimlerle görkemli bir biçimde bezenmiştir.

Meydana ait olan 1204’teki Latin istilası sırasında Venedik’e götürülen 4 at heykeli San Marco Kilisesi’nde sergilenmektedir.

Gerek Doğu Roma gerekse Osmanlı döneminde önemli olaylara sahne olan Hipodrom zaman içerisinde yıkılmış olup, zemin üzerindeki izleri yok olmuştur.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde At Meydanı hakkında şunları yazmış:

İstanbul’un dokuzuncu kurucusu olan Konstantin, At Meydanı’nı insanların toplanma yeri olarak düzenleyip buraya acayip ve garayip tılsımlar ile garip binalar yaptı. Burayı Hristiyanların adalet yeri haline getirdi.

Milyonpar Sütunu, Madyan oğlu Yanko (Theodosius) Sütunu ve Üç Başlı Ejderha Heykeli At Meydanı’ndadır.

Selatin camilerinden Sultan Ahmed Han’ın Camisi de At Meydanı adlı mahaldedir.

Caminin dışarısı At Meydanı’dır ki burası bir baştan bir başa hipodromdur.