Tramvayla Aksaray’dan Beyazıt istikametine giderken yol üstünde gördüğümüz bu sütun kalıntıları Bizans döneminde “zafer takı” olarak kullanılan kapıdan kalanlardır. İkisi küçük ortadaki büyük üç geçişi olan bu “tak” 5. yüzyılda geçirdiği depremde yıkılmış. Yıkılmadan önce ortasındaki büyük kapının üzerinde 1. Theodosius’un heykeli küçük kapılarda ise oğullarının heykelleri bulunuyordu. Marmara adasından getirtilen mermerlerle inşa edilmiş bu yapının kalıntılarının bir kısmı Patrona Halil Hamamında kullanıldığı bilinmrkte…
Unkapanı Tekel binası arkasında Salih Paşa Caddesi üzerindedir. Fetih dönemi camilerindendir. İlk yapımı 1455 yılındadır. Camiyi yaptıran Salih Paşa’nın “İbn-i Middas” yani “pabuççunun oğlu” olduğu anlaşılıyor. Cami günümüzdeki görünümüne 1830 yılındaki tamiriyle kavuşmuştur. (Cami önündeki çeşme de muhtemelen caminin 1830 yılındaki bu tamir sırasında ilave edilmiş)
Kasımpaşa’daki Güzelce Kasım Paşa Camisinin tekrar inşa ettiren (1737) Feyzullah Efendi caminin dışına kendi ismini taşıyan bu çeşmeyi yaptırtmış. Feyzullah Efendi, Hekimoğlu Ali Paşanın kardeşidir. Kitabesi şöyledir;
Bârek Allah çeşme-i zemzem-mesîl
Fi sebîl’il-lah olmuşdur sebil
Suyu muhtac idi çokdan bu mahal
Buldu sûyun şimdi ammâ bî-adil
Külli şey’in hay sırrın âşikâr
Eyledi bû mâ ile Hayy-ü celil
Rüh-i pâki Vâkıfın şâd oldu çün
Vire sahib-hayre Hak ecri cezîl
Cüst-ü-cû eyler iken erbâb-ı dil
Feyzî –i zâr oldu tarîhe delîl
Lafz-ı pâk ile didi târîhini
Çeşme-i ayn-ül-hayât-ü selsebil
Güzelce Kasım Paşa tarafından (Kanuni dönemi vezirlerinden d:? ö: 1533 İstanbul. Türbesi Geliboludadır) Mimar Sinan’a 1530 yılında yaptırılmıştır. Fakat günümüze ulaşan yapı Mimar Sinan’ın yaptığı değildir. İlk Kasım Paşa Camii kare planlı ahşap kubbeli, tek katlıydı. Evliya çelebi bu ahşap caminin avlusunda bir hastanenin varlığından bahseder.
3. Ahmet döneminde yaşanan bir yangında (1721) harap olan cami, 1737 yılında Feyzullah Efendi (Hekimoğlu Ali Paşa’nın kardeşi) tarafından yeniden inşaa ettirilmiş. Fakat tekrar yangın yaşayan Cami bu kez 2. Abdülhamit döneminde (1891) yapılan onarımlarla günümüzdeki görünümüne kavuşmuştur.
Fatih Sultan Mehmet’in Kaftancıbaşısı Bayram bin Eyne tarafından yaptırılmıştır. 1894 depreminde yıkılan cami 2. Abdülhamit döneminde Fatma Hanım tarafından dönem mimarisiyle yeniden inşa ettirilmiştir. 1983 ve 1989 yıllarında onarım görmüştür. Caminin banisi Hacı Bayram Kaftani (Bayram Bin Eyne) hazirede medfundur.