Taksim Anıtı’nın iki Rus’u

İstiklal Caddesi’ne giderken yanından geçiverdiğimiz veya biriyle buluşurken sözleştiğimiz Cumhuriyet Anıtı’na şöyle bir dikkatlice baktınız mı? Bir bağımsızlık mücadelesinin izlerini taşıyan bir anıt görürsünüz hemen.

Fakat dikkatli bir bakış İstiklal Caddesi tarafında Atatürk’ün ardında yabancı bir üniforma taşıyan iki asker görür. Bu askerler Sovyetler Birliği’nin generalleridir. Mihail Vasilyeviç Frunze ve Kliment Yefromoviç Varşilov bu anıtta Atatürk’ün arkasındadır.

Ne işi var bu iki Rus generalinin bağımsızlık savaşını temsil eden bir anıtta?

Çarlık rejiminin son bulmasının ardından kurulan Sovyetler Birliği, Anadolu’da bulunan işgal devletlerinin bir an önce buradan ayrılmasını istiyordu. Sovyetler Birliği, süreci hızlandırmak için Anadolu topraklarındaki kurtuluş savaşına destek olma stratejisini uygulama kararı aldı. Bu karar doğrultusunda Mihail Vasilyeviç Frunze ve Kliment Yefromoviç Varşilov Ankara’ya geldi. Kurtuluş Savaşı’nın stratejisi ve taktik çalışmalarında aktif rol aldı.

29 Ekim 1923’te bağımsızlık ilan edilerek Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasının ardından iki Rus general unutulmadı. 1925 yılında Taksim Meydanı’na bir anıt yapılması kararı verildi ve İtalya Güzel Sanatlar Akademisi Başkanı Pietro Canonica’ya heykel siparişi verildi. 5 Ağustos 1928 yılında Taksim Meydanı’na dikilen heykelde iki Rus general Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak’ın yanında yer aldı.