Siyavuş Paşa Medresesi

Karşısındaki Hoca Hamza Mescidi’nden dolayı Hoca Hamza Medresesi olarak da anılan yapı, III.Murad döneminde sadrazamlık görevinde bulunan Siyavuş Paşa tarafından, 1580’de yaptırılmıştır. Yapım tarihini belirleyen bir kitabesi yoktur. Odunkapı Yokuşu üzerinde yer alan avlu kapısı üzerindeki kitabe yeri işlenmeden bırakılmıştır.

Yapı özellikleri

• Medresede bugün 14 hücre sayılabilmektedir.
• Muhtemelen Davud Ağa’nın eseri olan yapı, özenli tasarımı, malzemesi ve ayrıntıları ile dikkati çekmektedir.
• Süleymaniye’den Haliç’e doğru inen Odun Kapı Yokuşu’na set çekercesine, dik olarak yerleştirilen medrese, arazinin eğimi nedeniyle batıya doğru yüksekliği artan bir bodrum üzerinde yükselmektedir.
• Arsanın düzensiz geometrisi nedeniyle medresenin planı herhangi bir şemaya bağlı değildir; özel bir çözüm sergilemektedir.
• Dershane doğuda, hücre dizilerinin ucundadır; hücreler yamuk planlı avlunun üç yönü boyunca dizilmiştir.
• Revaklar yok olduğu için özgün durumları hakkında kapsamlı bir araştırma yapmadan kesin bir şey söylenememektedir. Ancak kalan izlere dayanarak, Şemsi Paşa Medresesi’ndekine benzer biçimde, ahşap çatılı olduğu ileri sürülebilir.
• Dershane giriş cephesinde ahşap bir saçağı taşıdığını sandığımız kancalar durmaktadır.
• Genel yerleşme düzeninde dershane ve ona bitişen 6 hücre kıbleye yöneltilmiş; batıya doğru kıvrılan duvarın bu kesimine medreseye ait 2 hücre yerleştirilmiştir.
• Haliç’e inen yamacın eğimi nedeniyle bu dizideki 5 hücre kısmen zemine gömülüdür. Dışarıya pencere açılamadığından güney duvarı sağır bırakılmıştır.
• Avluda şadırvan vb öğe kalmamıştır.

Yapım tarihi

Medresenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, III.Murad’ın 1580 yılında vefat ettiği düşünüldüğünde, medresenin 1580’de inşa edilmiş olabileceği tahmin edilmektedir.

Mimarı

Medresenin mimarı bilinmemektedir. Ancak, Davud Ağa’nın eseri olduğu tahmin edilmektedir. Davud Ağa, III.Murad ve III.Mehmet dönemlerinde görev yapmış bir mimardır.

Plan ve cephe özellikleri

Medresenin planı, arazinin düzensiz geometrisi nedeniyle herhangi bir şemaya bağlı değildir. Dershane doğuda, hücre dizilerinin ucunda yer almaktadır. Hücreler yamuk planlı avlunun üç yönü boyunca dizilmiştir.

Medresenin cepheleri, özenli tasarımı ve malzeme kullanımı ile dikkat çekmektedir. Cepheler, kesme taştan inşa edilmiştir. Cepheler, mukarnas, taş işçiliği ve çini süslemeleri ile bezenmiştir.

İç mekan özellikleri

Medresenin iç mekanı, sade bir görünüme sahiptir. Dershane, kalem işi süslemelerle bezenmiştir. Hücreler, ahşap tavanlıdır.

Avluda yer alan yapılar

Medresenin avlusunda, şadırvan vb. yapı bulunmamaktadır.

Kültürel önemi

Siyavuşpaşa Medresesi, Osmanlı mimarisinin önemli eserlerinden biridir. Medrese, dönemin mimari tekniklerinin ve üsluplarının bir yansımasıdır.

Medrese, günümüzde Hilye-i Şerif ve Tesbih Müzesi olarak kullanılmaktadır. Salı hariç her gün saat 10:00 – 17:00 saatleri arasında ziyarete açıktır.