Çana Sinagogu, İstanbul’un tarihi ve kültürel zenginliklerinden biridir. Ancak ne yazık ki günümüzde kapalı ve bakımsız bir halde durmaktadır. Bu yazıda, Çana Sinagogu’nun tarihçesi, mimarisi ve önemi hakkında bilgi vermeye çalışacağız.
Çana Sinagogu’nun ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklara göre, Bizans döneminden kalma bir kiliseyi Aşkenaz Yahudileri sinagoga çevirmiştir. Bazı kaynaklara göre ise, 17. yüzyılın başlarında Sefarad Yahudileri tarafından inşa edilmiştir. Her iki durumda da, 1663 yılında Sefarad cemaatine geçtiği ve o tarihten sonra Sefarad geleneğine göre ibadet edildiği bilinmektedir.
Çana Sinagogu, İstanbul Yahudilerinin önemli merkezlerinden biri olmuştur. Bir dönem Hahambaşılığın mahkeme binası olarak kullanılan sinagog, aynı zamanda eğitim ve sosyal faaliyetlere de ev sahipliği yapmıştır. Ancak 20. yüzyılın ikinci yarısında Yahudi nüfusunun azalması ve Balat’tan göç etmesiyle birlikte sinagogun işlevi de kaybolmuştur. 1958 yılında sinagogun onarılması için bir proje hazırlanmış ancak cemaatin desteği olmadığı için hayata geçirilememiştir. Bugün Çana Sinagogu, kapalı ve harabe bir durumda beklemektedir.
Çana Sinagogu
