Dede Efendi Evi, İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan ve 18. yüzyıldan kalma bir evdir. Ev, Türk müziğinin önemli bestecilerinden biri olan Dede Efendi’nin 1818-1846 yılları arasında yaşadığı evdir.
Dede Efendi, 9 Ocak 1778’de İstanbul’da doğdu. Babası hamam işletmeciliği yaptığı için, İsmail Efendi, Hammâmîzade adıyla tanınmıştır. 1798’de Muhasebe Kalemi’ndeki görevinden ayrılarak tekkede çileye girdi. Çilesi sırasında bestelediği, “Zülfündedir benim baht-ı siyahım” dizesiyle başlayan buselik şarkı, İstanbul’un müzikle ilgili çevrelerinde büyük yankı uyandırdı. 1799’da çilesini doldurunca Dede unvanını aldı.
Dede Efendi, 1802’de saraydan bir hanımla evlendi ve sarayda hanende olarak görev yapmaya başladı. 1808’de III. Selim’in tahttan indirilmesinden sonra saraydan uzaklaştı. Ancak, II. Mahmud’un tahta çıkmasıyla yeniden saraya alındı. Dede Efendi, Abdülmecid zamanında da sarayda ki yerini korudu.
Dede Efendi, 29 Kasım 1846’da Mekke yakınlarında Minâ’da vefat etti.
Dede Efendi Evi’nin Özellikleri
Dede Efendi Evi, iki katlı, ahşap bir evdir. Ev, geleneksel Osmanlı ev mimarisinin özelliklerini taşımaktadır. Ev, dikdörtgen planlıdır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan ev, iki odalı bir sofadan oluşmaktadır.
Dede Efendi Evi’nin Günümüzdeki Durumu
Dede Efendi Evi, 1984 yılında Türkiye Tarihi Evleri Koruma Derneği tarafından restore edilmiş ve müze haline getirilmiştir. Müzede, Dede Efendi’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi veren belgeler ve eserler sergilenmektedir.