Murad Paşa Camisi, İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan bir camidir. Cami, 1471-1472 yılları arasında Sadrazam Has Murad Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami, medrese, imaret ve hamamdan oluşan bir külliyenin parçasıdır. Medrese, 1477-1478 yılları arasında Sadrazam Mesih Paşa tarafından yaptırılmıştır. Hamam, günümüze ulaşamamıştır.
Cami, Osmanlı tabhaneli (zaviyeli) cami tipinin İstanbul’daki sayılı örneklerindendir. Yani ters T planı kullanan erken dönem Osmanlı mimarisi örneklerindendir. Cami, mihrap ekseninde sıralanan, eşit büyüklükte, kare planlı ve kubbeli iki birimin meydana getirdiği harim ile bunun yanlarındaki ikişer tabhane biriminden ve kuzey (giriş) cephesi boyunca gelişen son cemaat yeri revağından oluşmaktadır.
Harimde ve tabhane kanatlarında duvarlar, iki sıra tuğla ve bir sıra kesme küfeki taşından meydana gelen almaşık örgü ile inşa edilmiştir. Son cemaat yeri revağında kemerler iki renk taşla örülmüş, kemerler arasında kalan yüzeylerde kesme küfeki örgü tercih edilmiştir.
Minberin sadeliğine karşılık mihrap, mukarnaslı bir yaşmakla donatılmıştır. Kubbelerin göbeklerinde ve eteklerinde, ayrıca duvarların ve kemerlerin yüzeyinde, Fatih döneminden kalma kalem işleri bulunmaktadır.
Sivri kemerli geniş bir açıklıkla birbirine bağlanan tabhane mekânlarını örten kubbeler içeriden pandantiflere, dışarıdan sekizgen kasnaklara oturur. Kesme küfeki taşı ile örülmüş olan gövdesi ve mukarnas dolgulu şerefesi ile minare Fatih döneminden kalma olduğunu belli eder.
Cami, günümüzde hala ibadete açıktır ve İstanbul’un önemli bir kültürel ve tarihi mirasıdır.
Kaynaklar:
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., “Murad Paşa Camii”
- Türkiye Diyanet Vakfı, “Murad Paşa Camii”
- C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, “Murad Paşa Camii”