Topçu Kışlası konusu gündemden düşmüyor. Yine Topçu Kışlası ile ilgili fakat oradan biraz uzakta bir yeri, Şişli’ye Abide-i Hürriyet Anıtı’nı ele alacağız.
23 Temmuz 1911 yılında Abide-i Hürriyet Anıtı’nın açılışı yapıldı. Açılışın yıl dönümünde Hürriyet-i Ebediye Abidesi yada bizim bildiğimiz adıyla Abide-i Hürriyet Anıtı hakkında bilgi verelim.
13 Nisan 1909 tarihinde Rumi takvimle 31 Mart 1325’te Taksim Topçu Kışlası’nda “din elden gidiyor” sloganı ile özetlenebilecek bir isyan çıktı. İttihat ve Terakki üyelerini hedefe oturtan isyancılar yakaladıkları İttihatçı subayları öldürdü. İsyan yine İttihat ve Terakki ağırlıklı “Harekat Ordusu” tarafından bastırıldı.
Harekat Ordusu isyanı bastırmasının ardından Meclis-i Umumi Milli adı altında toplanan İttihatçı milletvekilleri padişah 2. Abdülhamit’i tahttan indirterek yerine 5. Mehmet Reşat’ı tahta geçirdi. Ardından kurulan mahkeme isyana karışan 13 kişinin idamına karar verdi. İnfaz, Ayasofya Meydanı’nda, Sultanahmet Adliyesi’nin önünde, Beyazıt Meydanı’nda, Beşiktaş’ta Sinan Paşa Camii önünde, Kasımpaşa’da Divanhane önünde, Sirkeci’de Sirkeci İstasyonu önünde kurulan darağaçlarında yapıldı. (ortamın terörize edilmesi, ordunun olaya el koyması, ordunun yönetime el koyması formülü)
Rumi takvime göre 31 Mart’ta meydana gelen bu ayaklanmaya 31 Mart Vak’ası denildi. Ayaklanma sırasında ölen İttihat ve Terakki üyelerinin anısına Şişli Çağlayan tarafına bir anıt dikildi. Mimar Muzaffer Bey’in projesinin uygulandığı anıtın etrafına 31 Mart Vakasında ölen Kurmay Binbaşı Ahmet Muhtar, Deniz Binbaşı Salih, Üsteğmen Bekir ve 68 er defnedildi. Ardından anıtın etrafı İttihat ve Terakki hareketinin önde gelen isimlerinin defnedildiği kabristana dönüştü.
Türkiye’de yapılmış ilk ulusal anıt kabul edilen Abide-i Hürriyet Anıtı Şişli Belediyesi’nin logosunu oluşturuyor.
Şişli Belediyesi logosu
Yakın bir zamanda inşa edilen Çağlayan Adliyesi’nin gölgesinde kalan Abide-i Hürriyet Parkı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tekrar düzenlenerek birkaç gün önce hizmete açıldı.
Anlatıda küçük ama önemli bir detay eksik kalmış: Anıtın açılış günü yani 23 Temmuz 1911’de Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın hazır bulunduğu ve açılış konuşmasını yaptığı törenden yıllar sonra 4 Ağustos 1996 günü kemikleri Tacikistan’dan getirilen Enver Paşa’da anıtın yanına defnedilmiştir. Abide-i Hürriyet’in bir önemli özelliği de İstanbul’da dikilen ilk ulusal anıt olmasıdır.