Aylardır güzergâhıyla ilgili rivayetlerin dilden dile dolaştığı Kanal İstanbul’un kesin güzergâhı belli oldu.
Girişteki cümle bana ait değil. Muhtemelen ajans kaynaklı bu haber birçok basın organında 5 Temmuz’da yer buldu. Yine bu haberde daha önce Silivri Selimpaşa çukurundan geçeceği ön görülen Kanal İstanbul Projesi’nin Küçükçekmece Gölü üzerinden geçirileceği belirtiliyor. Böylelikle hafriyat maliyeti oldukça azalıyor. Eğer haber doğru ise Sazlıdere Barajı ve Küçükçekmece Gölü gözden çıkarılıyor anlamı çıkıyor.
Hafriyat maliyeti hesaplarken başka maliyetleri de gözden geçirmek gerekiyor. Örneğin
- Kentin tarihini Paleolitik çağa kadar götüren ve 1. Derece Arkeolojik-Doğal Sit Alanı statüsündeki Yarımburgaz Mağaraları ne olacak?
- 2. Mahmut döneminde inşa edilen Şamlar Bendi ne olacak?
- MS 557’deki büyük depremde yok olduğu sanılan Bathonea kentinin Küçükçekmece Gölü içinde olduğu sanılıyor. Göl tabanının derinleştirme çalışmalarında bu kalıntılar çıkartılırsa ne olacak? (Bathonea Antik Kenti’nin yaklaşık 2700 yıl önce inşa edildiği sanılıyor)
- Yıllık 50 hm3’lük içme suyu sağlayan Sazlıdere Barajı İstanbul’un içme suyu kapasitesi üzerindeki etkisi ne olacak?
- Korunması gereken su havzasının içinden geçen bu kanal sebebiyle biriktirme kapasitesinin ne kadar azalacağı hesaplandı mı?
- Proje bitiminden sonra kanalın her iki tarafında oluşacak potansiyel yerleşim alanlarının baskısı…
- Karadeniz ile Marmara denizi arasında nasıl bir akıntı olacağı hesaplanabildi mi? Küçüğkçekmece gölü dibindeki tortunun kanal açıldığında Marmara Denizi tabanında akması sonucu neler yaşanacak. Deniz tabanındaki balık yuvaları nasıl etkilenecek?
gibi konular hesaplanmalı… Marmaray Kazıları sırasında aksayan projenin getirdiği ek maliyetler sonradan ortaya çıktı. Planlama doğru şekilde yapılarak Tarihi Yarımada dışında bir ulaşım aksı oluşturulsaydı yıllar önce Taksim Metrosu şehrin güneyindeki aksa bağlanacaktı. Belki de lastik tekerlekli ulaşım sistemi yüzünden harcanan yakıt ve zaman maliyetleri hesaplanırsa şimdiki yer tercih edilmeyecekti.
İstanbul’a illa bir kanal yapılacaksa bunun geçeceği yer planlanırken şehrin çevre ve tarihine getireceği riskler iyi hesaplanmalı. Hesapsız çıkılan yol daha büyük maddi-manevi maliyetler getirebilir.