İstanbul kent merkezine en fazla bir saat uzaklıkta çamlar içinde, deniz ortasındaki bir yazlık havasında olan Heybeliada Bizans döneminde Demonisos ve Halki adlarıyla bilinirdi. Adanın bu isimlerinin Çam Limanında bulunduğu söylenen eski bakır madeninden (Halki- Yunanca bakırdan türeme) ve bu madenin sahibinden geldiği anlatılır. Rivayete göre bu bakırdaki altın oranı o kadar yüksekmiş ki her türlü göz hastalığına deva olur, hatta heykeltraş Sikinios’un bu madenden yaptığı Apollon heykeline şöyle bir bakanların gözleri keskinleşirmiş. 19. yy’da da bir ara işletilen bu maden daha sonra ekonomik olmadığı için kapatıldı. 19. yy’da Bahriye Mektebi’nin (daha sonra Deniz Harp Okulu) açılmasıyla ayrı bir canlılık kazanan Heybeliada’da 1924 yılında Türkiye’nin ilk sanatoryumu kuruldu.
Deniz Lisesi
Deniz subayı yetiştirmek üzere kurulan Mekteb-i Ulum-u Bahriye 1834’te önce Heybeliada’da kurulu Kalyoncu Kışlasına taşındı, ardından Kasımpaşa’ya nakledildi, 1852’de lise sınıfları eklenerek Heybeli’ye döndü. Cumhuriyet’ten sonra Deniz Harp Okulu adını alan okul, 1985’te Tuzla’ya taşınınca, eski okul binası Deniz Lisesi olarak öğretimini sürdürdü.
Heybeliada Ruhban Okulu (Heybeliada Rum Erkek Lisesi)
Öğrenci yokluğu nedeniyle öğretim faaliyeti 1980’lerin sonunda duran bu tarihi okul ve manastırın bugünkü yapıları 1896’dan kalmadır. İlk olarak 9. yy’da Despotlar Manastırı adıyla kurulan kurum, çeşitli yangın ve yağmalamalardan sonra Aya Triada adında bugüne ulaşmış zengin yazma kitap kolleksiyonlarına sahip bir manastır okul halini aldı. Mezarı okulun bahçesinde olan şair Tandelidis uzun yıllar bu manastırda yaşamış, adanın güzelliklerini anlatan şiirler yazmıştır. Osmanlı idaresinde 18. yy’dan itibaren faaliyete geçen okulda orta ve yüksek teoloji eğitimi veriliyordu. Cumhuriyet döneminde azınlık lisesi ve teoloji okuluna dönüşen kurum, 1971’de özel yüksek okulların kapatılmasıyla Özel Heybeliada Rum Erkek Lisesi adını aldı.
Halki Palas Oteli
Bugün seminer ve kongre turizmine hizmet vermekte olan çamlıklar içindeki bu otel, 19. yy ortasından bu yana Heybeliada’nın sosyal yaşantısında önemli bir yer tutmuştur. 1854-1918 yılları arasında uluslararası öneme sahip bir eğitim kurumu olan Elen Ticaret Okulu yanında, öğrencilerin yakınlarının kalabilmesi için kurulan otel, düğün, nişan gibi toplantıları, kalburüstü konuklarıyla belleklerde iz bırakmıştır. Bir yangından sonra 1991’de restore edilmiştir.
Hotel Royal
Denizden iskeleye yanaşırken kıyıda göze çarpan yapılar dan biri olan Hotel Royal Heybeliada’nın gözde otellerinden biriydi.
Heybeliada Su Sporları Kulübü Derneği
Adalarda su sporları çok gelişmiştir. Her adanın ayrı ayrı kulüpleri vardır. Bunlardan biri olan Heybeliada Su Sporları Kulübünün dernek binası olarak kullanılan yapı eski bir Rum ilkokuludur.
