Adım adım Beyoğlu tarihi (2)

6. Daire’nin kuruluşu ile başlayan sürecin yıl yıl tüm kilometre taşları… Beyoğlu Belediyesi’nin yayını olan Beyoğlu Gazetesi tarafından derlenen bu kıymetli bilgiyi web ortamına taşıyalım istedik. Serinin ikinci kısmı 1862-1869 tarihlerini kapsıyor…

Hayrullah Efendi [Ocak 1862 – Ocak 1863, istifa]

1862 Sokakların düzenini korumak için kaldırım ve yolların işgal edilmemesine dair 9 maddelik karar duyurusu yayınlandı. (N. Akın, S.108)
1862 Galata surlarının yıkımına devam edildi. (G. Scognamillo)
28 Mayıs 1862 Pera ve Galata’daki ana yolların yeniden kaplanması için ihale açıldı. (N. Akın, S.108)
1862 Galata Kulesi’nin Ağustos 1861’den beri devam eden onarımı tamamlandı. Tepesine, gözlemevi olarak kullanılmak üzere sekizgen bir salon yapıldı ve üzeri konik bir külahla örtüldü. (N. Akın, S.187)
1862 Hotel de Paris (Paris Oteli) ve Palais de Cristal (Kristal Sarayı) açıldı (G. Scognamillo)
1862 Pera’daki Telgraf İstasyonu ilk kez Londra ile bağlantı kurdu. (G. Scognamillo)
1862 Karaköy, Zülfaris Sokağı’nda İtalyan Sinagogu (Kal de los Frankos) açıldı. (G. Scognamillo)
1862 İstanbul şiddetli bir kış geçirdi. (G. Scognamillo)
1862 Galatasaray Mektebi Sultanisi yeniden inşa edilmeye başlandı. (G. Scognamillo)
1862 Kasımpaşa yangınında 526 ev yandı. (G. Scognamillo)

Server Efendi (Paşa) [22 Şubat 1863 – 19 Mart 1868]

1863 Eskiyen Galata – Eminönü Köprüsü’nün yerine yenisi yapıldı.
1863 Altıncı Daire Belediyesi bir “yollar ve binalar tüzüğü” çıkarttı. (G. Scognamillo)
1863 Elçiliğin karşısındaki ahşap bir evde ilk Societa Operaia Italiana (İtalyan İşçi Cemiyeti) İngiliz kuruldu. (G. Scognamillo)
1863 Banque Imperiale Ottomane (Bank-ı Osmani-i Şahane) açıldı. (G. Scognamillo)
1863 Surp Grigor Luksaroviç kilisesi Kemeraltı Caddesinde yeniden inşa edilmeye başlandı. (G. Scognamillo)
1863 Cihangir’de yangın oldu. (G. Scognamillo)
1863 Kasımpaşa Bahriye Nezareti binası inşa edilmeye başladı. (G. Scognamillo)
1864 Kadastro çalışmaları başladı.
1864 Tehlike yaratacak kadar harap olan bina sahipleri binalarını yıkmaları için uyarılıyor. (N. Akın, S.109)
1864 Tüm devlet memurlarının yazkış evlerinin önünde sokak lambası yakması kararı çıktı. Ayrıca aydınlatma gereçlerinin standart olması için de çizimler dağıtıldı. (N. Akın, S.129)
1864 Societe Generale de l’Empire Ottoman (Osmanlı İmparatorluğu Genel Şirketi) bankası kuruldu. (G. Scognamillo)
1864-1865 Yol ve çevre düzenlemesi için yapılan yıkımlar (Galata surlarının yıkımı) tamamlandı. Surların yıkımı sırasında çıkan yazıt ve armalar 6. Daire’de depolandı. (N. Akın, S.109, S.339, Dipnot: 463)
1864 Taksim civarındaki yollar onarıldı, döşemeler yenilendi. (N. Akın, S.108)
1864 İstiklal Caddesi toz kalkmaması için sulanmaya başlandı. (N. Akın, S.108)
1864 Taksim-Pangaltı yolundaki gayrimüslim mezarlığı Şişli’ye nakledildi.
1864 Taksim Parkı inşaatı başladı.
1864 Prusya Elçiliği Mehmet Paşa Konağına yerleşti. (G. Scognamillo)
Ağustos 1864 Pera – Tatavla arasında sağlam olmayan evler yıkılıp yerine yeni ve yüksek binalar yapma girişimleri başladı. (N. Akın, S.108 – 109)
Eylül 1864 Su sıkıntısını çözmek için Bahçeköy Bentleri ve dağıtım şebekesinde yeniden çalışmalar başladı, Pera Caddesi üzerindeki eski su boruları yenileriyle değiştirildi. (N. Akın, S.148)
1864 Ağa Camii çevre duvarı Pera Caddesi’ni genişletmek için yıkıldı. (N. Akın, S. 109)
6 Kasım 1864 Sokakların adlandırılması ve binaların numaralandırılması çalışmalarının devam ettiği bildiriliyor. (N. Akın, S.130)
1864 Pangaltı ve Beşiktaş da havagazıyla aydınlandı. (N. Akın, S.129)
14 Nisan 1865 Osmanlı Posta İdaresi’nin tüm sokakların adlandırıldığı ve evlerin numaralandırıldığı, postalarının evlerine ulaşmasını isteyen vatandaşların yakınlarına adreslerini bildirebileceklerini belirten duyurusu yayınlandı. (N. Akın, S.131)
25 Kasım 1864 6. Daire, borçların tasviyesi için bir komisyon kurdu. BOA, 25/Ca/1281 (Hicrî), Dosya No:315, Gömlek No:95
1865 Kolera salgını başladı.
1865 Fransız rahibelerin Beyoğlu’nda kiraladıkları bir binada kurdukları “Mecruhin Hastanesi” faaliyete geçti.
1865 Salgın sonrasında belediye tarafından devralınarak 6. Daire-i Belediye Hastanesi olarak hizmet vermeye başladı. (Nuran Yıldırım, İst. Ans., C.1, S..224)
1865 Galata-Beşiktaş tramvay yolu inşa edildi. (BOA, 29/Z /1281 (Hicrî), Dosya No:333, Gömlek No:11)
1865 Galata’da ilk Borsa kuruldu. (G. Scognamillo)
1865 Tatavla’daki (Kurtuluş) Ayos Elefterios mezarlığı kurulmaya başladı. (G. Scognamillo)
1865 İlk ahşap Rum Aya Triyada (Kutsal Üçlü) kilisesi inşa edildi. (G. Scognamillo)
1865 Sakızağacı’ndaki Surp Asdvadzadzin Ermeni Katolik Kilisesi ve Patrikhanesi inşa edildi. (G. Scognamillo)
1866 Yerel posta idaresince sokaklardaki posta kutuları yenilendi. (N. Akın, S.155)
4 Temmuz 1866 Yangınları önlemek için Islahat-ı Turuk Komisyonu kuruldu. (BOA, Dosya No:359, Gömlek No:71)
1866 Credit General Ottoman (Osmanlı Genel Kredisi) Bankası kuruldu. (G. Scognamillo)
1865-1867 6. Daire teknik bürosundan mühendis Leval Efendi, Galata ve Pera bölgelerinin planını çıkardı.
1867 Tophane Caddesi’ndeki ahşap dükkanların yerine yapılan kagir dükkanlar kiraya verilmeye başlandı. (N.Akın, S. 115)
1866 Pera’da kullanılan taht-ı revan tarifesi: Karaköy-Yüksekkaldırım-Tünel 10 kuruş, Galatasaray 12 kuruş, Taksim 15 kuruş, Pangaltı 20 kuruş, günlük ücret 40 kuruş olarak yeniden belirlendi. (G. Scognamillo)
1867 Pera Caddesi, Grande Rue de Pera adını aldı. (G. Scognamillo)
1867 Mimar Serkis Balyan Çırağan Sarayı’nı inşa etmeye başladı. (G. Scognamillo)
Şubat 1868 Belediyenin belirlediği yerler dışında taht-ı revan park etmek yasaklandı, bundan böyle tüm taht-ı revanlara numara verileceği ve resmi ücretler belirleneceği duyuruldu.

Salahaddin Bey [Mayıs 1868 (vekil) 22 Ekim 1868 (asil) – 3 Mayıs 1869, vefat]

1 Eylül 1868 Galata Sarayı Mekteb-i Sultanisi (Galatasaray Lisesi), tümüyle Fransızca eğitim veren ilkokul sıfatıyla açıldı. Şehzadebaşı’ndaki Tıbhane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire de buraya taşındı.
1868 Taksim Parkı Açıldı.
1868 Bir nizamnameyle, temizlik işleri belediye hizmet alanına girdi, ilk çöpçü teşkilatı kuruldu. İlk Nezafet-i Fenniye Müdürü Salahaddin Bey’in bu konuda büyük katkısı oldu.
1868 Galata bölgesinde kalan belirsiz arsaların mal sahipleri tarafından duvarla çevrilerek düzenli hale getirilmesi, aksi halde bunu belediyenin yapacağı ve karşılığını fazlasıyla tahsil edeceği duyuruldu. (N. Akın, S. 117)
1868 Galata ve Pera arasını bağlayan yeni bir araba yolunun inşaatına başlandı. (N. Akın, S. 118)
1868 Pera’da, eski Dellasuda eczanesinin (sonradan “Dekor” mağazası) yerinde Cadde-i Kebir’de ilk rasathane kuruldu. (G. Scognamillo)
1868 Pera bölgesi 60 bin kişi ve 10 bin evden oluşmaktadır. (G. Scognamillo)
1868 Cihangir’de bir yangın çıktı. (G. Scognamillo)
1868 Kalyoncu Kulluğu’nda çıkan bir yangında 60 ev ve 220 dükkan yandı. (G. Scognamillo)
1868 Alman Lisesi açıldı. (G. Scognamillo)
1868 Galata’da Protestan “Christ” (Hazreti İsa) kilisesinin inşaatı tamamlandı. (G. Scognamillo)
Temmuz 1868 Su sorunu devam etmektedir. 10.000 ev ve 60.000 kişiden oluşan 6. Daire bölgesinde bu evlerin sadece % 80’inin su alabildiği, 1557 sarnıç, 34 kamuya açık çeşmenin yetersizliği vurgulanıyor. (N. Akın, S. 149)
1869 Islahat Fermanı ilan edildi. (G. Scognamillo)
4 Mayıs 1869 6. Daire tarafından susuzluğa karşı önlemler içeren bir duyuru yayınlandı; buna göre, Galata ve Pera’daki çeşmelerin akar duruma getirileceği, bu çeşmelerden haftanın hangi günlerinde su alınabileceği duyurulmaktaydı. (N. Akın, S. 149)
12 Haziran 1869 6. Daire, Azapkapı’dan geçerek tarihi yarımadayı Maslak’a bağlayan su hattı tamamlandı, Galata meydan çeşmesinden su verilmeye başlandı. (N. Akın, S. 149)
24 Haziran 1869 6. Daire-i Belediye Binası için ihale ilanı yayınlandı. (N. Akın, S. 117)
3 Eylül 1869 Azapkapı, Galata, Tophane, Beşiktaş arasında atlı tramvaylar işlemeye başladı.
28 Temmuz 1869 6. Daire-i Belediye binasının inşaat ihalesi yapıldı.
1869 Mühendis Gavand, Sultan Abdülaziz ile görüştü ve bir fermanla Tünelin imtiyazını elde etti. (G. Scognamillo)
1869 Credit General Ottoman (Osmanlı Genel Kredisi) bankası kuruldu. (G. Scognamillo)
1869 Alcazar de Byzance genişletilerek Cafe Oriental oldu. (G. Scognamillo)

Adım adım Beyoğlu tarihi (1)