Hüsrev Paşa, Kanuni Sultan Süleyman döneminde vezirlik yapmış ve Sokullu Mehmed Paşa’nın da akrabasıdır. 1542 yılında vefat eden Hüsrev Paşa için Mimar Sinan tarafından İstanbul’da bir türbe inşa edilmiştir.
Türbe, Mimar Sinan’ın tasarladığı vezir türbeleri içinde en süslü ve o oranda da muhteşemidir. Sekizgen planlı türbenin duvarlarında altta dikdörtgen söveli, üstte sivri kemerli iki sıra pencere açılmıştır. Giriş cephesinde evvelce mevcut olan dikdörtgen planlı bir revak nedeniyle ikinci kat penceresi bulunmamaktadır. Yalnız, içten burası kör bir niş biçiminde belirtilmiş ve etrafı da çinilerle süslenmiştir.
Türbenin dış cephesi tamamen yontma küfeki taşından inşa edilmiştir. Yedi tam, iki yarım köşeli başlayan sütunlar onikigen olarak tanbura kadar yükselmektedir. Saçakta az taşkın ve başlık biçiminde dilimli yaprak sıralı süslemeler arasında, ortada üstü palmet motifi ile sonuçlanan ve dilimler halinde aşağıya doğru yayılan, rumi oymalı birer taç yer almaktadır. Kubbe, gövdenin üstünde yer alan geometrik zeminli ve üst saçağı dilimli palmet sıralarından oluşan yüksekçe bir kasnak üzerine oturmaktadır.
İnce işçilikli türbenin giriş kapısı iki basamaklı bir merdivenden sonra hafif derin bir eyvanla kavranmaktadır. Kapı basit ve ahşaptandır. Evvelce ahşap bir revağın bulunduğu cephede, kırmızı-beyaz iki renkli taştan yapılmış basık kemerli girişin üstündeki aynada yer alan kitabe 1545 tarihlidir. Bu kitabe üstte yüksek ve dilimli bir Bursa kemeriyle çevrelenerek hafif derin bir niş oluşturulmuştur. Esas kitabenin üstünde tek satır halinde: “Me-zar-ı Hüsrev Paşa, Rahmetu’llahi aleyh” yazmaktadır. İki satır üzerine dört mısradan oluşan Türkçe türbe kitabesinin zemini yer yer rumilerle süslenmiştir.
Türbenin iç mekânı da oldukça süslüdür. Duvarlar çinilerle kaplıdır. Kubbe kasnağında ve pencere sövelerinde kalem işi süslemeler bulunmaktadır. Türbede, Hüsrev Paşa’nın sandukası dışında, eşi Fatma Hatun ve oğlu Mehmed Bey’in de mezarları bulunmaktadır.
2014 yılında kapsamlı bir restorasyon çalışması geçiren türbe, eski ihtişamını yeniden kazanmıştır.
Hüsrev Paşa Türbesi Fotoğrafları
