Mermer Kule, İstanbul’un tarihi surlarının önemli bir noktasında yer alır ve Deniz Surları’nın en batısındaki kuledir. Theodosius Surları olarak bilinen İstanbul Kara Surları ile kesiştiği noktada yer alır. Bu kule, dört katlı bir yapı kompleksidir ve merkezi bir avlu ile sarnıçlara sahiptir. Yapının iç kısmındaki mimari vurgular ve sonradan eklenen sarnıçlar, yapının konut olarak kullanıma işaret ederken, rampalar, surlar ve mazgallar askeri bir işleve işaret eder.
Mermer Kulenin eski fotoğrafları
Kule, Theodoros Palaiologos Kantakouzenos tarafından 1402-1410 yılları arasında yapılan bir sarayın bir parçası olarak inşa edilmiş olabilir. Ancak, kulede bulunan Palaiologos ve Kantakouzenos ailelerine ait monogramların, bu görüşü desteklemek için kullanıldığına dair bir görüş birliği yoktur.
Ayrıca, Altın Kapı’nın yakınında bulunan ve Chryseia Kastellionu olarak bilinen başka bir yapı da söz konusudur. John VI Kantakouzenos, 1354’teki bir iç savaştan sonra, Altın Kapı tarafındaki surların yönetimini V. Ioannes Palaiogos’a devretti. V. Palaiologos, Azizler Kilisesi ve Kırk Şehitler Kilisesi’nden çıkan malzemeler ve St. Mokios Bazilikası’nın kalıntıları ile yeni bir kule inşa etti. Ancak, Sultan I. Beyazıt, V. Ioannes’i, Osmanlı’da rehin olarak tutulan oğlu II. Manuel’i kör etmekle tehdit ederek kendisinden Chryseia Kastelionu’nu yıkmasını istedi. Bu yapı yıkıldıktan sonra, II. Manuel Romalılarla birlikte limandan girerek babası V. Ioannes Palaiologos’un bulunduğu yeni kuleye gitti.
Mermer Kule’nin, V. Palaiologos’un inşa ettirdiği deniz tarafındaki kule olduğu ileri sürülmektedir. Yapı kompleksine ait alanın, Altın Kapı’ya kadar ulaştığı ve yaşam alanlarının yanı sıra liman, hayvan ve asker barınakları ile ikmal tesislerini içerdiği düşünülmektedir.
